Gezaaid in goede aarde.

[Rennie]

Mattheus 9: Toen kwamen de discipelen van Johannes tot Hem en vroegen: Waarom vasten wij en de Farizee?rs wél, maar uw discipelen niet. Jezus zeide tot hen: Kunnen soms bruilofsgasten treuren, zolang de bruidegom bij hen is? Er zullen echter dagen komen, dat de bruidegom van hen weggenomen is, en dan zullen zij vasten.

Christenen hebben een totaal andere mens van hem gemaakt. Zo was hij helemaal niet. Hij was een rebel, een buitengewone revolutionair. En hij leefde het ook, hij leefde zijn rebellie. Een theoreticus was hij niet: hij leefde het, hij stierf ervoor. Hij was zo dol op het leven dat hij ervoor wilde sterven. Maar hij wilde zich niet tegen het leven opstellen. Dat was z'n vergrijp. Er rezen zelfs moeilijkheden met Johannes de Doper en diens discipelen. Johannes de Doper was een ouderwetse, traditionele profeet. Zijn discipelen waren asceten: ze vastten en baden. Zij stelden zich tegen het leven op. Er rezen moeilijkheden tussen Jezus en de discipelen van Johannes de Doper. Deze soetra's gaan daarover.
Toen kwamen de discipelen van Johannes tot Hem en vroegen: Waarom vasten wij en de Farizee?rs wel, maar uw discipelen niet?
Waarom is vasten zo gewichtig? Waarom is brahmacharya, celibaat zo belangrijk? Het leven hangt af van twee dingen: voedsel en seks. Als je tegen het leven bent, dan zul je automatisch tegen voedsel en seks zijn, want die vormen juist de basis van het Leven. Door voedsel blijf je in leven; door seks kunnen komende generaties !even. Door te vasten sterf je. Door celibatair te worden snijd je komende generaties de pas af. Als celibaat en vasten absolute waarden worden, verdwijnt het leven van deze planeet. Wie tegen het leven is bejubelt vasten als methode en celibaat als doel. De vraag is terecht: Waarom vasten wij, de discipelen van de Doper en de rabbi's en de Farizee?rs wel zo vaak, en uw discipelen niet?'

Osho, Gezaaid in Goede aarde.

[Renoir]

1. Als de bruidegom weggenomen is

Religie kan gezond zijn ? zo gezond als een pasgeboren baby, zo gezond als het zingen van de vogels in de vroege ochtend, zo gezond als een lotus die net ontluikt. Religie kan ook ziek zijn, aangetast, op sterven na dood ? als een oude man die droef en verschrompeld zijn dood tegemoet gaat. Als religie jong is dan hangt er een geur omheen ? de geur van het leven.

Dan klinkt er een lied in door, dan hangt er een mysterie omheen. Dan is het iets dansend's blij en sprankelend. Dan is het een feest. Als religie, jong, vol leven en fris is dan is het altijd een feest. Dan is het: een festijn: iets dat het leven stimuleert en bevestigt. Als religie oud, op sterven na dood of al dood is ? niet meer dan een stinkend lijk ? dan komt het neer op verzaking; dan valt er niets feestelijks in te bespeuren. Dan keert ze zich tegen het leven, dan is ze levenontkennend.

Dan keert ze zich af van de wereld, van alles wat leeft. Het krijgt iets over zich van zelfmoord ? het kwijnt weg. Leven grijpt om zich heen, de dood is een verschrompelingsproces. Als je jong bent dan gaat je energie alle kanten uit. Maar als je oud bent, bevries je. Dan stroom je niet meer. Je moppert alleen nog maar: je wordt hard, je souplesse is weg. Als religie jong en levend is, dan is het iets gewoons. Het ego kan er niets uithalen ? het is iets heel gewoons. Eigenlijk is het buitengewoon in al z'n gewoonheid. Het is subliem in z'n gewoon zijn. Het leven op zich is voldoende als religie nog jong is; je hebt dan geen andere God nodig.

Dan is het leven God, dan is het leven goddelijk. Als religie oud en ziek wordt, alles wordt oud en ziek, alles wat geboren wordt moet eens sterven. Zelfs een godsdienst wordt ooit geboren, blijft even leven en komt dan aan haar einde. Maar volgelingen blijven zich maar vastklampen aan het dode lichaam. Op die manier doodt het lijk ook de volgelingen nog. Het verandert in een bron van ziekte en neurose; het verandert in iets abnormaals, een kankergezwel. Als religie ziek wordt of sterft, dan maakt ze jou ook dood; dan is het iets giftigs.

Dit moet je van alle kanten bekijken en begrijpen. In de eerste plaats ben je meer geneigd je te verdiepen in een levenloze religie dan in een levende, want er is je angst bijgebracht voor leven, liefde en geluk. Ieder kind ter wereld wordt opgevoed met een conditionering: het gevoel dat er iets mis is met gelukkigzijn. Het kan een heel vaag gevoel zijn, maar het zit er wel. Het beïnvloedt je hele leven, je denkt dat er iets verkeerds schuilt in gelukkig zijn. Dus als je gelukkig bent dan voel je je schuldig ? alsof je iets hebt misdaan, alsof je een zonde begaan hebt.

Alleen zondaars schijnen gelukkig te zijn, heiligen hebben iets heel triest's over zich. Dus als je je neerslachtig voelt, dan is alles in orde. Als je je ongelukkig voelt, dan heb je nooit schuldgevoel. Heb je daar weleens op gelet? Maar als je erg gelukkig bent, dan probeer je dat opeens te verbergen, niemand mag er iets van weten. Wat is er gebeurd in het menselijk denken? Ieder kind wordt geleerd om ernstig en serieus te zijn en een lang gezicht te trekken.

Geen enkel kind mag springen, rennen, gillen, overlopen van vreugde of erg hard lachen. 'Zit stil' ? alsof er iets verkeerds schuilt in energie die zichzelf wil uitdrukken. Steeds als een kind blij is, wijzen het hele gezin of de mensen om hem heen hem terecht alsof er iets is misgegaan. En als het kind niet blij maar ongelukkig is, dan leeft iedereen met hem mee. Als een kind ziek is, wordt hij door iedereen vertroeteld; als hij gezond is zit iedereen hem dwars: 'Dit mag je niet doen, dat mag niet.' Als het kind ziek op bed ligt, komt vader kijken, komt z'n moeder, komen er familieleden. Dan springt iedereen voorzichtig met hem om.

Langzamerhand leert hij dat energie, geluk en blijdschap iets fundamenteel verkeerds in zich hebben. Er moet iets fundamenteel fout zitten in dansen, joelen van plezier en rondrennen. Dat vangt hij op. Ook registreert hij dat droevig en ziek zijn fundamenteel is orde is. Steeds als hij bedroefd is wordt hij gewaardeerd en leeft men met hem mee. Als hij gezond is lijkt het wel alsof hij iedereen tegen zich in het harnas jaagt.

Zo ontstaat er schuldgevoel, een diepgeworteld schuld-gevoel in het kind en dat schuldgevoel achtervolgt hem z'n hele leven. Als je bij een heilige op bezoek gaat en je treft hem bulderend van de lach aan, dan ben je geschokt. Je zult ontdaan zijn: een heilige die hardop lacht? Een heilige hoort neerslachtig te zijn; je hebt een bepaalde opvatting over heiligen. je kunt best lachen in een kroeg of in....

[Renoir]

.. een eethuis, zoals gokkers ? maar schateren in een kerk? Nee, dat kan niet. Je moet je gezicht in de plooi houden als je ter kerke gaat; je moet je bijna als een levend lijk gedragen. Bovendien lijkt deze opvoeding door dezelfde opvoeding ook op een vicieuze cirkel: je ouders hebben jou opgevoed, je ouders zijn weer opgevoed door hun ouders. Ergens in het verleden, verborgen onder een dikke laag stof, moet er iets zijn misgegaan. Misschien komt het doordat iemand die blij is niet makkelijk tot I werken gedwongen kan worden omdat geluk een spel is.

Je kunt alleen maar droevige mensen aan het werk krijgen. Vandaar dat je humeur heuvelafwaarts gaat als je werkt en je plicht doet. Vakantie heeft een heel andere hoedanigheid: opeens kun je lachen en plezier hebben. Vroeger was het leven niet gemakkelijk: de mens was voortdurend in gevecht met de natuur. Overleven was het enige wat erop aankwam, en iedereen moest hard werken. Als je gelukkig bent wil je liever dansen dan werken: als je gelukkig bent dan wil je liever zingen en fluitspelen dan op jacht gaan. Als je gelukkig bent, wat zou je je dan druk maken om plicht en kantoorwerk? Als je gelukkig bent dan rust je uit of ontspan je je liever. Dat is een gevaarlijk verschijnsel.

Daarom werden geluk, luiheid en ontspanning veroordeeld. Het is je bijgebracht en het zit in je bloed verankerd: werk is het doel van je leven. Een goed mens is altijd aan het werk: een slecht mens lijkt altijd wel op vakantie te zijn. Moella Nasroedin had al lang niet meer gewerkt, al jaren niet meer. Op een dag zat hij naast me. Het was een heel mooie dag en hij zei: 'Als ik nu ergens gewerkt had, dan had ik vandaag een vrije dag genomen.' En hij had al zolang niet gewerkt, jaren lang niet!

Hij miste z'n werk omdat hij geen vrije dag kon nemen. Waarom zou hij een vrije dag nemen? Hij herinnerde zich het werk alleen maar door de vrije dagen. Het hele menselijke denken is afgestemd op werk. Vandaar dat plicht bejubeld en speelsheid veroordeeld wordt; zaken worden geprezen en het gokken wordt veroordeeld. Een gokker is speels, een zakenman serieus. Men heeft ontzag voor de zakenman; de gokker wordt domweg veroordeeld. Hij wordt gerekend tot de onderwereld.

Religie speelt zich af in een totaal andere dimensie. De kans is groot dat een gokker wordt toegelaten, maar een zakenman buitengesloten. Dronkaards kunnen toegelaten worden in religie. Ik zeg niet dat je dan...

[Renoir]

...maar aan de drank moet; ik leg alleen maar de nadruk op die speelse hoedanigheid, dat stukje dat kan genieten en zijn en dat zich geen zorgen maakt over de resultaten. Maar niemand die erg serieus is, laat in eigen ernst een hindernis opwerpen. Jezus bezorgde zichzelf heel wat moeilijkheden. Hij was een religieus wiens ? gezond, jeugdig en bruisend van vitaliteit. Het leven was zijn God. In de evangeliën stuit je dikwijls op taferelen waarin hij wordt afgebeeld aan de maaltijd ? etend en drinkend.

Hoe konden de joden en de mensen, zijn mensen, nu aannemen dat hij religieus was? Vasten was regel en hij vierde alleen maar feest, er was altijd feest om hem heen. Waar hij ook ging schiep hij vreugde. Wat voor religieus mens was hij nu? Zijn eigen familie dacht dat hij een beetje gestoord was, zijn eigen familie dacht dat hij ze niet alle vijf meer op een rijtje had. En de samenleving waarin hij zich bewoog dacht dat hij een lekkerbek en een dronkenlap was. Voor zondaar kon hij nog wel doorgaan, maar niet voor een heilige. Vandaar dat hij buiten de stad gekruisigd werd.

Dat was een joodse wet: je kon op twee manieren gekruisigd worden: binnen of buiten de bebouwde kom. Als iemand uit de gemeenschap iets verkeerds had gedaan, dan werd hij binnen de stadsmuren gekruisigd. Maar als de boosdoener tegelijkertijd een vreemdeling was, dan werd hij buiten de stad gekruisigd om aan te geven dat hij niet tot de gemeenschap behoorde: hij was een verworpene. Jezus werd dus buiten de stad gekruisigd. En daar bleef het niet bij: om de gebeurtenis kracht bij te zetten, werden er tegelijkertijd twee gevaarlijke misdadigers gekruisigd.

Aan weerskanten een gevaarlijke misdadiger en daartussenin werd hij gekruisigd: om te onderstrepen dat hij maar een schurk, een gevaarlijk mens was die geen greintje respect verdiende, een verworpene ? dat moest de mensen worden ingeprent. Hij moest vertrapt worden als een aardworm, niet als een wezenlijk wezen. Wat had hij misdaan? Welke zonde had hij begaan? Zijn_zonde was gelukkig zijn. Zo word ook ik veroordeeld. De mensen zouden me best gemogen hebben als ik een lang gezicht had; ze zouden me best waarderen als ik vastte en mijn lichaam geweld aandeed.

Ze zouden me aardig vinden als ik jullie een of andere vorm van masochisme onderwees; jezelf wreed behandelen of iets dergelijks. Dan zouden ze me graag gemogen hebben, dan zouden ze hoog over me hebben opgegeven; ze zouden...

[Renoir]

... me avatar genoemd hebben.
Maar ik leer je l?ven, ik leer je gelukkig zijn. Ik heb maar één evangelie voor jullie: het evangelie van vreugde en liefde. Dat is een misdaad. Daarmee schep je een gevaarlijke situatie, zo maak je mensen slecht.

Jezus beging één misdaad: gelukkig-zijn. Dat was z'n enige vergrijp, meer niet. De christenen hebben getracht zijn gezicht te veranderen. Ze zeggen dat hij nooit lachte. Kun je je iemand voorstellen die vaak aan het feestmaal gezien wordt, zich tegoed doet en nooit lacht? Uitgesloten!

Maar christenen moeten met alle geweld het beeld oproepen van een eerbiedwaardige Christus, van een Jezus die geen misdadiger is. Zijn gezicht is geschilderd. Je zult nergens een natuurgetrouwe of een waarachtige afbeelding of standbeeld vinden van Jezus, dat door Christenen vervaardigd is. Iedere afbeelding is volmaakt onecht.

Hij is verraden. Onlangs las ik een gedicht dat ik mooi vond. Luister maar.

Het is van Adrian Mitchell.

De vrijgemaakte Christus wordt geënterviewd
Ik wilde wel over het water lopen
als ik maar goed verzekerd was;
en ik kreeg een oproep van de tuchtraad,
toen ik m'n eerste leproos genas.

Ik zou best een gouden preek willen houden,
maar die berg staat me niet aan;
en ik wil ook vijftigduizend mensen voeden,
maar de pers blijft bij me vandaan.

En die zakenlui in de tempel
worden beschermd door de wet,
en ga ik een jaar de woestijn in,
denk maar niet dat ik 't financieel red.

Ik wil ook wel wat water tot wijn maken,
maar een vergunning krijg ik niet voor elkaar,
en sterven en weeropstaan . .
ach, laat ook maar.

Ik scheer m'n baard af, knip m'n haar,
en ik koop een kogelvrij vest,
ik ben de vrijgemaakte Christus,
en aan bloed geven heb ik de pest.

[Renoir]

Christenen hebben een totaal andere mens van hem gemaakt. Zo was hij helemaal niet. Hij was een rebel, een buitengewone revolutionair. En hij l??fde het ook, hij l??fde zijn rebellie. Een theoreticus was hij niet: hij leefde het, hij stierf ervoor. Hij was zo dol op het leven dat hij ervoor wilde sterven. Maar hij wilde zich niet tegen het leven opstellen.

Dat was z'n vergrijp. Er rezen zelfs moeilijkheden met Johannes de Doper en diens discipelen. Johannes de Doper was een ouderwetse, traditionele profeet. Zijn discipelen waren asceten: ze vastten en baden. Zij stelden zich tegen het leven op. Er rezen moeilijkheden tussen Jezus en de discipelen van Johannes de Doper. Deze soetra's gaan daarover.

Toen kwamen de discipelen van Johannes tot Hem en vroegen: Waarom vasten wij en de Farizee?rs wél, maar uw discipelen niet?
Waarom is vasten zo gewichtig? Waarom is brahmacharya, celibaat zo belangrijk? Het leven hangt af van twee dingen: voedsel en seks. Als je tegen het leven bent, dan zul je automatisch tegen voedsel en seks zijn, want die vormen juist de basis van het leven.

Door voedsel blijf je in leven; door seks kunnen komende generaties leven. Door te vasten sterf je. Door celibatair te worden snijd je komende generaties de pas af. Als celibaat en vasten absolute waarden worden, verdwijnt het leven van deze planeet. Wie tegen het leven is bejubelt vasten als methode en celibaat als doel. De vraag is terecht: 'Waarom vasten wij, de discipelen van de Doper en de rabbi's en de Farizee?rs wel zo vaak, en uw discipelen niet?' Bij mij komen er ook zulke mensen.

Ze zeggen : 'Waarom leert u de mensen niet vasten?' Ik sta dan altijd weer verbaasd. Wat maken mensen zich toch druk over eten? Als je een studie maakt van het leven van Gandhi, dan merk je dat zijn hele leven gewijd was aan voedsel: z'n eten en z'n maag. Laden en lavementen ? dat waren altijd zijn twee fundamentele problemen.

Vanwaar die angst voor eten?