|
Zin en onzin aangaande gedegen zelfonderzoek Zin en onzin aangaande gedegen zelfonderzoek |
|
Discussietools | Zoek in deze discussie | Weergave |
21 August 2020, 19:17 | #1 |
Vicaris
Geregistreerd: 8 September 2017
Berichten: 31
|
Begrippen in het Gedegen Zelfonderzoek
In dit draadje breng ik de betekenis van begrippen naar voor die vaak gebruikt worden in het Gedegen Zelfonderzoek. Daarbij ben ik uitgegaan van de gelijke betekenis van de woorden (synoniemen) en vervolgens hun etymologische draagwijdte.
Hopelijk is er een bijdrage in het verstaan van elkaar in de discussies omtrent gedegen zelfonderzoek. Bronnen: Synoniemen en Etymologie. 1. IK VERSUS EGO ik en ego zijn synoniemen, zijn woorden van gelijke betekenis = ik (zn):ego, individualiteit ik (vnw):ikke, ikzelf als synoniem van een ander trefwoord: ego (zn) :identiteit, ik, persoonlijkheid ETYMOLOGISCH: P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen ik [pers. vnw.] {oudnederlands ik 901-1000, middelnederlands ic} oudsaksisch, oudfries, gotisch ik, oudhoogduits ih, oudengels ic, oudnoors ek; buiten het germ. latijn ego, grieks egÅ, oudkerkslavisch azÅ (russisch ja), oudindisch aham, Oudperzisch adam. 2. EGO - (IK, EIGENWAARDE, PERSOONLIJKHEID) ETYMOLOGISCH: P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen ego [ik] {ca. 1720} < latijn ego [ik], verwant met grieks egÅ, armeens es, oudindisch aham, gotisch ik, oudhoogduits ih (hoogduits ich), oudengels ic (engels I), nederlands ik. Van Nietzsche stamt de uitspraak: 'overal waar ik ga, volgt mij een hond genaamd Ego'. 3. EIGENWAARDE - (HETGEEN MEN ALS PERSOONLIJKHEID WAARD IS, WAT MEN AAN ZICHZELF VERPLICHT IS) 4. EIGEN - (VAN IEMAND OF IETS ZELF, VERTROUWD) ETYMOLOGISCH: Het Middelnederlandse eigen was een multi-functioneel woord (werkwoord, bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord) dat veel van zijn betekenissen en functies heeft overgedragen op nieuwere vormingen. Zo is de specifieke betekenis eigen 'onvrij, als persoon een meester toebehorend' overgegaan op de samenstelling lijfeigen (bn.), later gesubstantiveerd tot lijfeigene. Het werkwoord eigen 'moeten hebben, krijgen' kwam ook voor met te plus infinitief in de betekenis 'behoren, verplicht zijn', zoals nog in het Engelse cognaat ought to; en als onovergankelijk werkwoord met de betekenis 'passen, voegen', zoals nog in Duits sich eignen. In het Nederlands kennen we nu alleen nog zich toe-eigenen en kan de lading van het oude werkwoord veelal worden gedekt door het bijwoord → eigenlijk. De belangrijkste betekenis van het zn. mnl. eigen, in feite een substantivering van de onzijdige vorm van het bn., is overgegaan op → eigendom. De betekenis 'bezitter' [1460-1514; MNW] kwam ook voor en hoort nu bij eigenaar. Een zeer oude samenstelling van het zn. met ver- is nog te vinden in → vracht. Als zn. komt eigen nu alleen nog voor in de vaste verbinding als zijn eigen (ook met mijn etc.) 'zich(zelf)', zoals op zijn eigen wonen, kijk naar je eigen, ik ga m'n eigen wassen, en dan vooral in het Zuid-Nederlands Andere samenstellingen met eigen zijn nog → eigenaardig, → eigengereid, → eigenlijk en → eigenwijs. + eigenaar zn. 'bezitter'. Mnl. eygenaer [1508; MNHWS]. Afleiding met het achtervoegsel → -aar. + lijfeigene zn. 'persoon die iemand toebehoort'. Vnnl. lijfeygen 'slaaf' [1573; MNW]. Samenstelling met → lijf 'lichaam', in het Middelnederlands ook 'leven'. + toe-eigenen (zich) ww. 'in bezit nemen'. Mnl. toegeeechent 'toegekend' [1393-1402; MNW]; vnnl. Hem seluen toeeygene 'zich toe-eigenen' [1573; WNT]. + eigenschap zn. 'kenmerk'. Mnl. eygenscap 'eigendom' [14e eeuw; MNW], eigenscap 'eigenschap' [14e eeuw; MNW]. Afleiding met het achtervoegsel → -schap. In het Middelnederlands kwam vooral de betekenis 'eigendom' voor, en daarnaast nog diverse andere abstracte, inmiddels reeds lang verouderde betekenissen, zoals 'eigenaardigheid', 'eigendomsrecht', 'lijfeigenschap'. De huidige betekenis is vanaf ongeveer de 18e eeuw de enige. + eigendom zn. 'bezit'. Mnl. eigindom 'bezit' [1236; CG I, 29], eigendum 'horigheid, (menselijk) bezit' [1240; Bern.]. Ook mhd. eigentuom (nhd. Eigentum); ofri. Ä“gendÅm. Afleiding met het achtervoegsel → -dom. 5. PERSOONLIJKHEID - (INDIVIDUALITEIT) Persoonlijkheid (zn) als trefwoord met bijbehorende synoniemen: eigenheid, identiteit, inborst, individualiteit, karakter, personaliteit. Persoonlijkheid (zn):figuur, mens, persoon. 6. IDENTITEIT identiteit (v): als woordenboektrefwoord: volkomen overeenstemming. identiteit (zn): als trefwoord met bijbehorende synoniemen: eigenheid, individualiteit, personaliteit, persoonlijkheid, zelf 7. ZELF Zelf (aanw. vnw.) = Zelf, in eigen persoon. Ter benadrukking dat die eerder genoemde persoon of zaak bedoeld is en geen (al of niet expliciet genoemde) andere of dat het bijzonder is dat juist deze persoon of zaak aan de orde is. + zelf als trefwoord met bijbehorende synoniemen: zelf (vnw): eigenhandig, hoogst persoonlijk, in eigen persoon, in hoogst eigen persoon, in persona, persoonlijk, zelve. zelf (zn): identiteit, innerlijk, ziel + Zelf als synoniem van een ander trefwoord: identiteit (zn): eigenheid, individualiteit, personaliteit, persoonlijkheid, zelf. innerlijk (zn): binnenste, gemoed, hart, psyche, wezen, zelf, ziel. persoonlijk (bw): hoogst persoonlijk, in eigen persoon, in hoogst eigen persoon, in persona, zelf, zelve. 8. ANDER - VNW., (NIET DEZELFDE) ander (bn) als trefwoord met bijbehorende synoniemen: anders, divers, verscheiden, verschillend ander (bn):tweede, volgende ander (bn):alternatief ander (vnw): overig; gewoon; tweede; nog een; verdere; naastliggende; volgend; vorig Tweede (ander): het gewone ranggetal (lat. secundus), in welke zin het woord ook in de verwante oude talen (got., ohd., mhd., ags. enz.) in gebruik was. |
Labels |
Begrippen, gedegen zelfonderzoek |
|
|
Soortgelijke discussies | ||||
Discussie | Auteur | Forum | Reacties | Laatste bericht |
FAQ rond gedegen zelfonderzoek gevraagd. | Puppetji | Forum; regels, vragen, idee | 22 | 18 December 2014 23:27 |