Jiddu Krishnamurti over zelfkennis

[Nathan]

Vraag: Hoe zit het dan met zelfkennis?
Krishnamurti: Kijk eerst eens hoe de geest kennis vergaart en waarom hij dit doet; kijk waar kennis noodzakelijk is en waar het de vrijheid in de weg staat.
Het is duidelijk dat je, om iets te kunnen doen, over kennis moet beschikken - autorijden, een taal spreken, een technisch beroep uitoefenen - hiervoor moet je een overvloed aan kennis hebben, hoe efficiënter, hoe objectiever, hoe onpersoonlijker, hoe beter - maar we hebben het over die vorm van kennis die psychologisch gezien conditionerend werkt.
De 'waarnemer' is het reservoir van kennis.
Daarom is de 'waarnemer' het verleden, hij is de censor, de entiteit die op grond van vergaarde kennis oordeelt.
Hij doet dit ook met betrekking tot zichzelf.
Hoewel hij via de psycholoog kennis over zichzelf heeft verworven, denkt hij dat hij deze kennis zelf heeft opgedaan en aan de hand van deze kennis kijkt hij naar zichzelf.
Hij kijkt niet met frisse ogen.
Hij zegt, 'Ik weet het, ik heb het zelf gezien, ik heb mezelf waargenomen, sommige kanten van mezelf zijn buitengewoon aardig, maar andere kanten zijn nogal slecht.'
Hij heeft al een oordeel klaar en hij ontdekt nooit iets nieuws omtrent zichzelf omdat hij, 'de waarnemer' los staat van hetgeen hij waarneemt, dat hij zichzelf noemt.
Dat is wat we voortdurend, bij elke relatie doen.
(...)
(Bron: http://levendegedachten.nl/records/rec08035.htm.)